Nguyễn Tuân là một nhà văn tài hoa, với phong cách nghệ thuật độc đáo, ông luôn hướng đến những vẻ đẹp phi thường, kỳ lạ. Tác phẩm “Người lái đò sông Đà” là một ví dụ điển hình cho phong cách ấy.
Vẻ đẹp hung vĩ, dữ dội của dòng sông Đà:
- Sông Đà hiện lên qua ngòi bút của Nguyễn Tuân là một con sông hung bạo, dữ dội với những “thác đá bờ sông dựng vách thành“, “nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió“, “hút nước như cái giếng bê tông thả xuống“, “xoáy tít đá ngầm“, “nước réo gần mãi lên, réo to mãi lên“, “tiếng nước như oán trách, van xin, khiêu khích“, “rống lên như ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng cháy“.
- Tác giả sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa để miêu tả con sông Đà như một “thủy quái khổng lồ“, “chướng ngại vật ghê sợ nhất“, “ma trận đá và nước“.
Vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng của dòng sông Đà:
- Bên cạnh vẻ đẹp hung vĩ, dữ dội, sông Đà còn mang vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng.
- Tác giả miêu tả dòng sông Đà với những hình ảnh như “dải lụa đào thắm“, “tâm hồn yêu điệu“, “áng tóc trữ tình“, “màu nắng tháng ba Đường thi“.
- Sông Đà như một người thiếu nữ với những “nụ cười e ấp“, “làn da trắng mịn“, “mái tóc dài buông xõa“.
Hình tượng người lái đò tài ba, dũng cảm:
- Người lái đò là người am hiểu địa hình sông nước, có kinh nghiệm dày dặn và bản lĩnh phi thường.
- Trước những hiểm nguy của dòng sông Đà, người lái đò luôn giữ bình tĩnh, tỉnh táo, đưa ra những quyết định sáng suốt để vượt qua thác dữ.
- Tác giả sử dụng nhiều biện pháp tu từ để miêu tả người lái đò như một “nghệ sĩ“, “dũng sĩ“, “chiến binh“.
Nghệ thuật đặc sắc:
- Nguyễn Tuân sử dụng ngôn ngữ trau chuốt, giàu hình ảnh, với nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa.
- Tác giả có khả năng quan sát tinh tế và miêu tả sinh động.
- Ngôn ngữ tác phẩm mang đậm dấu ấn cá nhân của Nguyễn Tuân.
Kết luận:
“Người lái đò sông Đà” là một tác phẩm đặc sắc của Nguyễn Tuân, thể hiện phong cách nghệ thuật độc đáo của ông. Tác phẩm đã miêu tả vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội và trữ tình, thơ mộng của dòng sông Đà, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn và tài ba của người lái đò.